„Spotkania z chemią”

    W dniach 20-23 czerwca 2016 r. miałam możliwość wzięcia udziału w zorganizowanych przez UMCS zajęciach chemicznych pod hasłem „Spotkania z chemią”. Program obejmował wykłady, zajęcia laboratoryjne, wspólny posiłek, a także atrakcje towarzyszące.
     Pierwszego dnia około godziny 10.30 każdy z uczestników zarejestrował się i otrzymał identyfikator i teczkę z niezbędnymi materiałami. Później odbył się bardzo ciekawy wykład dotyczący rozwoju i znaczenia wiedzy chemicznej we współczesnym świecie. Prof. dr hab. Janusz Ryczkowski przedstawił chemię jako paszport ku przyszłości. Następnie zwiedziliśmy Wydział Chemii. Obejrzeliśmy mnóstwo nowoczesnych urządzeń służących do różnych badań i pomiarów.

Słuchaliśmy również interesujących informacji dotyczących działalności wydziału, osiągnięć i ogromnego znaczenia technologii w przeprowadzaniu konkretnych doświadczeń. Zaznajomieni z działalnością Wydziału Chemii UMCS udaliśmy się na obiad, by mieć siłę na kolejne zajęcia. Później pełni energii wybraliśmy się do laboratorium. W związku z tym, że podzieleni byliśmy na cztery grupy program zajęć każdej z nich nieznacznie się różnił. Jako uczestniczka czwartego zespołu pierwszego dnia trzygodzinne zajęcia spędziłam w Zakładzie Chemii Ogólnej i Koordynacyjnej. Przeprowadzane tam doświadczenia były bardzo ciekawe, podobały mi się. Pracując w parach, najpierw wykonaliśmy kilka podstawowych reakcji analitycznych dla wybranych kationów i anionów. Było kolorowo. Roztwory i osady przyjmowały różne barwy. Następnie wykrywaliśmy magnez w kakao, mangan w płatkach owsianych, cynk w cieniach do powiek, fosforany w środkach piorących oraz nadtlenek wodoru w preparatach do rozjaśniania włosów. Wyniki doświadczeń potwierdziły obecność charakterystycznych pierwiastków i związków chemicznych w produktach spożywczych i kosmetykach. Wieczorem w ramach programu towarzyszącego spotkaliśmy się ze studentami, którzy w bardzo ciekawy sposób opowiedzieli o wybranych kierunkach studiów, perspektywach na przyszłość oraz akademickiej rzeczywistości. Zachęcali również do udziału w kołach zainteresowań i zajęciach dodatkowych podczas studiów. Pierwszy dzień był wspaniały i wyczerpujący. Pozostawił także niedosyt i mnóstwo ochoty na kolejne.
    Drugi dzień rozpoczął się wykładem dotyczącym ogromnej roli, znaczenia chromatografii we współczesnym świecie. Prof. dr hab. Irena Malinowska zaprezentowała główne rodzaje chromatografii, a także istotne sposoby jej wykorzystania. Dowiedzieliśmy się, że jest ona stosowana do badania obecności różnych związków w żywności, zarówno tych pożądanych, jak i niepożądanych. Następnie podczas zajęć laboratoryjnych w Pracowni Technologii Światłowodów zapoznaliśmy się z wykorzystaniem światłowodów w czujnikach substancji niebezpiecznych. W tym celu wykonaliśmy doświadczenie wykazujące zmiany we wskazaniach amperomierza po umieszczeniu rdzenia światłowodu w roztworach o różnym stężeniu. Skonstruowaliśmy również „wagę światłowodową” i odnotowaliśmy zmiany mocy przepływającego prądu w zależności od masy umieszczonej na szalce. Wyniki obu doświadczeń zestawiliśmy w formie krzywych kalibracyjnych. Dzięki uczestnictwu w zajęciach dowiedzieliśmy się, jak ważne są światłowody. Zrozumieliśmy, że życie bez nich okazałoby się bardzo trudne. Po wspólnym obiedzie wybraliśmy się na kolejne zajęcia laboratoryjne. W Zakładzie Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej oznaczaliśmy twardość ogólną i wapniową wód naturalnych metodą miareczkowania kompleksometrycznego. Zajęcia bardzo mnie zaciekawiły. Analizowane próbki wody po dodaniu odpowiednich odczynników zmieniały barwy. Zadanie wymagało jednak precyzji i dokładności. Należało wyznaczyć minimalna objętość roztworu EDTA wywołującego zmianę zabarwienia, a następnie podstawiając otrzymane dane do właściwego wzoru, obliczyć stopień twardości. Każdy ze skupieniem wykonywał zadanie i wyniki były zbliżone. Wieczorem w programie towarzyszącym znalazło się oglądanie meczu Polska-Ukraina i kibicowanie drużynie biało-czerwonej.
    Na początku trzeciego dnia wysłuchaliśmy wykładu związanego z polimerami. Prof. dr hab. Barbara Gawdzik przedstawiła teraźniejszość i przyszłość polimerów. Poznaliśmy ich szerokie zastosowania, a także metody ich otrzymywania. Wykład okazał się bardzo przydatny, ponieważ kolejnego dnia w programie zajęć laboratoryjnych naszej grupy znalazła się wizyta w Zakładzie Chemii Polimerów. Po interesującym wykładzie udaliśmy się do Zakładu Chromatografii Planarnej, gdzie mogliśmy w praktyce wykorzystać pozyskane poprzedniego dnia informacje. Rozdzieliliśmy i oznaczyliśmy za pomocą chromatografii cienkowarstwowej barwniki organiczne obecne w żywności. Zadanie wymagało precyzji i cierpliwości. Najpierw na pokrytą specjalną substancją płytkę wprowadzaliśmy bardzo małe ilości przygotowanych roztworów, a później umieszczając ją w specjalnym urządzeniu, około pół godziny czekaliśmy na efekty. Następnie wysuszyliśmy nasze płytki i przy pomocy nowoczesnej technologii rezultaty naszych działań obserwowaliśmy na monitorze komputera. Po przerwie obiadowej udaliśmy się do Zakładu Chemii Nieorganicznej. Tam poznaliśmy właściwości wodorotlenku manganu (II), tlenku manganu (IV) i jonów manganianowych (VII). Zbadaliśmy również właściwości utleniające jonów manganianowych (VII) w zależności od pH roztworu. Było kolorowo i wesoło. Po otrzymaniu kart z zadaniami w parach dodawaliśmy do barwnych roztworów soli manganu odpowiednie odczynniki i obserwowaliśmy zmianę ich zabarwienia. Mieliśmy też za zadanie napisać równania zaobserwowanych reakcji. Podczas zajęć korzystaliśmy z wiedzy praktycznej i teoretycznej. Wieczorem w ramach programu towarzyszącego zwiedzaliśmy Lublin z przewodnikiem. Poznaliśmy lepiej historię tego miasta. Zobaczyliśmy wiele ciekawych miejsc, o których nie zawsze się pamięta. Dowiedzieliśmy się również, dlaczego Lublin nazywany jest miastem inspiracji. Podczas zwiedzania poczuliśmy wyjątkowa atmosferę tego miasta, a także dostrzegliśmy jego urok.
    Czwarty i ostatni dzień wspaniałych zajęć chemicznych rozpoczął się, tak jak poprzednie, wykładem. Prof. dr hab. Zofia Rzączyńska zaprezentowała nam ogromną rolę promieniowania rentgenowskiego w badaniach budowy materii. Poznaliśmy ciekawostki z życia Wilhelma Röntgena, a także historię badań nad odkrytym przez niego promieniowaniem. Wykład był bardzo interesujący. Następnie udaliśmy się na zajęcia laboratoryjne do Zakładu Chemii Polimerów, gdzie z pomocą wykładowcy i studentów otrzymaliśmy i zbadaliśmy właściwości usieciowanego poli(akrylanu sodu), supersorbentu charakteryzującego się wyjątkowo dużą chłonnością wilgoci, powszechnie stosowanego m.in. do produkcji wypełnień pieluch jednorazowych. Mieliśmy także możliwość obserwacji efektów naszej pracy pod mikroskopem. Widok był niesamowity. Na ekranie monitora obserwowaliśmy polimeryzację próbek. Dodatkową atrakcją było oglądanie doświadczeń pokazujących wpływ ciekłego azotu na materię. Zaobserwowaliśmy kurczenie napompowanego balonika po umieszczeniu w zlewce z ciekłym azotem oraz odtwarzanie skorupki umieszczonego wcześniej w naczyniu z octem jajka. Było wspaniale. Po zajęciach udaliśmy się na obiad. Później odbyło się uroczyste podsumowanie i po pożegnaniu wszyscy wróciliśmy do domów.
    Bardzo cieszę się z udziału w „Spotkaniach z chemią”. Podczas czterech wspaniałych dni dowiedziałam się wielu ciekawych informacji, wykonałam mnóstwo fascynujących doświadczeń, a także poznałam nowych kolegów i koleżanki z podobnymi do moich zainteresowaniami. Uważam ten czas za spędzony w atrakcyjny, korzystny i wartościowy sposób. Dzięki udziałowi w zajęciach poszerzyłam swoją wiedzę z zakresu chemii. Miałam również czas do zastanowienia się nad swoja przyszłością. Moim zdaniem uczniowie interesujący się chemią powinni rozwijać się w tym kierunku, ponieważ nauka ulubionych przedmiotów to czysta przyjemność. Forma prezentowania informacji podczas „Spotkań z chemią” była bardzo atrakcyjna i przystępna. Chętnie wzięłabym jeszcze raz udział w podobnych zajęciach. Z pewnością pozostaną miłe wspomnienia.
                                                                                           Paulina Kostrzanowska       

• « poprz.
• nast. »